智慧來自煩惱 《摘自聖嚴法師嘉言》
Trí tuệ lai tự phiền não
《trích tự Thánh Nghiêm Pháp sư gia ngôn》Trí tuệ đến từ phiền não
(Trích từ những câu nói hay của Pháp sư Thánh Nghiêm)2
看到了只是看到
聽到了只是聽到
不要產生好惡
Khán đáo liễu chỉ thị khán đáo
thính đáo liễu chỉ thị thính đáo
bất yếu sản sanh hảo ácNhìn thấy chỉ là sự nhìn thấy
Nghe được chỉ là sự nghe được
Đừng nên vì đó mà sinh ra tốt
(hay) xấu (ác)
(ý).
3
因為心裡有了好惡的分別
就會有所執著
Nhân vi tâm lí hữu liễu hảo ác đích phân biệt
tựu hội hữu sở chấp trứ
Bởi vì trong lòng đã có sự phân biệt tốt xấu
đó chính là có tất cả sự chấp trước rồi.
4
喜愛的就想佔有
討厭的就會排斥
患得患失,煩惱就來了
hỉ ái đích tựu tưởng chiếm hữu
thảo yếm đích tựu hội bài xích
hoạn đắc hoạn thất ,phiền não tựu lai liễu
Vui mừng, yêu thích dẫn đến sự mong muốn chiếm hữu
Ghen ghét sẽ dẫn đến sự bài xích
Lo được lo mất, chính là đưa đến sự phiền não.
5
錯把無常當做永恆
不希望接受無常的事實
煩惱就會出現
Thác bả vô thường đương tố vĩnh hằng
bất hi vọng tiếp thụ vô thường đích sự thật
phiền não tựu hội xuất hiệnSai lầm là chỗ ta xem sự vô thường như là sự vĩnh hằng,
không hy vọng tiếp nhận sự thật của vô thường
sẽ làm cho sự phiền não xuất hiện.
6
事情發生了! 能夠處理的就處理
不能處理的就接受
Sự tình phát sanh liễu
năng cú xử lí đích tựu xử lí
bất năng xử lí đích tựu tiếp thụKhi sự việc phát sinh rồi, nếu có thể xử lý thì xử lý
Nếu không khả năng xử lý thì hãy tiếp nhận nó.
7.
然後暫且放下來
待因緣際會時再處理
這就是智慧
Nhiên hậu tạm thả phóng hạ lai
đãi nhân duyên tế hội thì tái xử lí
giá tựu thị trí tuệSau đó tạm thời buông sự việc xuống
Đợi lúc nhân duyên cơ hội trở lại thì hãy xử lý.
Đây chính là cách xử trí khôn ngoan (trí tuệ).
8
時時觀察自己微細的念頭
不要被自己蒙蔽
Thời thời quan sát tự kỉ vi tế đích niệm đầu
bất yếu bị tự kỉ mông tế
Luôn luôn quan sát ý nghĩ nhỏ nhất của bản thân
đừng để sự mông muội của bản thân che lấp đi.
9
煩惱來時、不要害怕、不要討厭、
讓它煩去、自己不煩、久而久之、
煩惱會愈來愈少
Phiền não lai thì 、bất yếu hại phạ 、bất yếu thảo yếm 、
nhượng tha phiền khứ 、tự kỉ bất phiền 、cửu nhi cửu chi 、
phiền não hội dũ lai dũ thiểuLúc phiền não đến, đừng nên sợ hãi, đừng nên chán ghét nó
Hãy để cứ để nó phiền đi, bản thân đừng buồn phiền, lâu dần
phiền não ngày càng giảm bớt đi.
10
遇到煩惱、要面對它
接受它、處理它、放下它
Ngộ đáo phiền não 、yếu diện đối tha 、
tiếp thụ tha 、xử lí tha 、phóng hạ thaNgộ được sự phiền não, nên đối diện với nó
Hãy tiếp nhận nó, xử lý nó, buông xả nó ra.
11
有煩惱的時候
不要把它當成困擾,
就沒有煩惱
Hữu phiền não đích thì hậu
bất yếu bả tha đương thành khốn nhiễu ,
tựu một hữu phiền nãoLúc gặp khó khăn phiền não
Đừng nên để nó thành khốn khó nhiễu nhương cho mình
thì sẽ không còn phiền não nữa
12
不論外在的境界如何變化
情緒都不會受到牽動
那麼,就可以斷除煩惱了
Bất luận ngoại tại đích cảnh giới như hà biến hóa
tình tự đô bất hội thụ đáo khiên động
na ma ,tựu khả dĩ đoạn trừ phiền não liễuBất luận cảnh giới của ngoại tại biến hóa như thế nào
tinh thần cũng đều sẽ không bị nó dẫn dắt đi
Như vậy, sẽ có thể đoạn trừ mọi phiền não rồi.
13
如感覺到有煩惱、有問題、先檢討自己
不責怪他人、埋怨環境、煩惱是自己的
Như cảm giác đáo hữu phiền não 、hữu vấn đề 、
tiên kiểm thảo tự kỉ、bất trách quái tha nhân 、
mai oán hoàn cảnh 、phiền não thị tự kỉ đích. Nếu như cảm giác thấy có sự phiền não, có vấn đề,
trước tiên hãy tự kiểm thảo bản thân, đừng nên trách người khác,
đừng chôn dấu mà ai oán hoàn cảnh, vì phiền não là của bản thân mình.
14
當自己發現起煩惱時
要感謝使你產生煩惱的人、事、物
因為,他們是在幫助你修行
Đương tự kỉ phát hiện khởi phiền não thì
yếu cảm tạ sử nhĩ sản sanh phiền não đích nhân 、sự 、vậtnhân vi ,tha môn thị tại bang trợ nhĩ tu hành.
Trong lúc bản thân phát hiện sự phiền não khởi dậy,
Cần cảm tạ người, sự việc, sự vật đã khiến bạn sinh ra phiền não
Bởi vì, chính chúng đang trợ giúp sự tu hành của bạn.
15
外在的幫助、只能暫時解決自己的問題
而不能穿透問題的根源、真正解決問題
Ngoại tại đích bang trợ 、chỉ năng tạm thời giải quyết tự kỉ đích vấn đề
nhi bất năng xuyên thấu vấn đề đích căn nguyên 、
chân chánh giải quyết vấn đề.Sự trợ giúp của bên ngoài, chỉ có thể tạm thời giải quyết vấn đề của bạn thân,
Mà không thể xuyên thấu suốt căn nguyên của vấn đề,
để thực sự giải quyết vấn đề.
16
唯一有效方法、就是仰賴自己
透過修行、來解決自己的問題
Duy nhất hữu hiệu phương pháp 、tựu thị ngưỡng lại tự kỉ
thấu quá tu hành 、lai giải quyết tự kỉ đích vấn đềPhương pháp hữu hiệu duy nhất, chính là tự dựa vào bản thân
Thấu suốt qua việc tu hành, mà giải quyết vấn đề của bản thân.
17
不自找煩惱,就是智慧
智慧生於煩惱而用於煩惱
Bất tự hoa phiền não, tựu thị trí tuệ
trí tuệ sanh vu phiền não nhi dụng vu phiền não.Không nên tự tìm phiền não, chính là sự khôn ngoan (trí tuệ)
Sự khôn ngoan đã sinh ra phiền não và lo lắng.
18
煩惱即是菩提
Phiền não tức thị bồ đề
(Bồ đề 菩提 dịch âm chữ Phạm "bodhi",
nghĩa là tỏ biết lẽ chân chính. TQ dịch là chính giác 正覺).